De meeste lichtmanagementsystemen werken bedraad of via het Wifi protocol. Casambi is daarentegen een smart lighting systeem dat via het Bluetooth mesh protocol BLE (Bluetooth Low Energy) werkt. Het signaal dat nodig is om Casambi gestuurde armaturen aan te sturen is met behulp van een gebruiksvriendelijke app verbonden aan een smartphone, smartwatch of tablet welke Bluetooth ontvangt en verstuurt. Zo zie je direct welke lichtpunten er in een specifieke ruimte te bedienen zijn. Het zeer lage verbruik, de mogelijkheid om eenvoudig op te schalen en onderlinge armatuurcommunicatie maakt Casambi zeer interessant.

Gat in de markt

Casambi software is een gebruiksvriendelijk systeem. Door de vele mogelijkheden kan het inrichten van deze software complex zijn. Zeker in grotere project is specialistische kennis vereist. Precies om die reden werkt TRILUX intensief samen met verschillende specialistische programmeurs voor de commissioning van de verschillende lichtmanagement systemen. Eén van de zes mensen in Nederland met deze kennis over Casambi is Gerko Slotboom, al ruim 15 jaar actief in de verlichtingswereld. Vorig jaar kwam zijn lang gekoesterde droom uit: Gerko besloot om zijn eigen bedrijf GS Lighting Solutions op te richten en zich te certificeren als Casambi specialist. Na vele jaren in de verlichtingswereld is hij overtuigd van de kracht van Casambi. Gerko vertelt: “Casambi werkt merk onafhankelijk. In de lichtbranche werkt 80 tot 90% van alle toonaangevende merken met deze techniek. Ik ken geen ander systeem wat zo breed in de markt verweven én zo goed toepasbaar is.”

 

Voordat Gerko zijn eigen bedrijf startte was hij al enkele jaren bekend met het Casambi lichtmanagementsysteem. Na inschrijving bij de Kamer van Koophandel legde hij zijn bedrijfsplan voor aan enkele partijen met wie hij eerder had samengewerkt, waaronder TRILUX. Sindsdien vult hij met zijn expertise een gat in de markt. “Casambi biedt trainingen aan in Finland, of online. Ook is er een online helpdesk voor het stellen van vragen. Binnen TRILUX zijn er twee personen die de basiskennis bezitten. Het is voor TRILUX daarom ideaal om mijn kennis en kunde in te kunnen zetten voor specifieke projecten of vragen van klanten. Zo kunnen TRILUX medewerkers efficiënt met hun tijd omgaan en hoeven zij niet van alle verschillende systemen op de hoogte te blijven.”

Aansturing op beweging

Het moment waarop Gerko wordt betrokken bij een project wisselt. Soms is hij er al bij vanaf het begin, maar het gebeurt ook regelmatig dat Gerko wordt ingeschakeld op het moment dat het lichtplan al klaarligt. Het liefste loopt hij mee vanaf de start. “Dan kan ik zo goed mogelijk inschatten wat er nodig is en bepalen wat de meest efficiënte manier van aansturing en positionering van de componenten is.”

In samenwerking met TRILUX heeft Gerko de armaturen in de showroom van Fiber Unlimited mogen inregelen: de specialist op het gebied van Plastic Optical Fiber (POF). Het project bestond in totaal uit 75 armaturen. Een deel van de showroom wordt gebruikt als kantoorruimte. Boven de werkplekken hangt een spanningsrail met spots en beeldschermvriendelijke LED armaturen, die worden aangestuurd op basis van bewegingssensoren. “Ik heb het systeem zo ingericht dat er per sensor kan worden ingesteld welke armaturen wel of niet aangaan, met welke lichtintensiteit en looptijd. Ook hebben we de sensoren verdeeld over de ruimte, zodat beweging altijd wordt gedetecteerd.”

Gekoppeld met Human Centric Lighting

De rest van de showroom bestaat uit een koffiecorner, presentatieruimte en twee vergaderruimtes. Ook daar is het Casambi-systeem ingesteld op basis van bewegingssensoren met een vooraf ingestelde wachttijd. Een ander deel van de showroom is ingericht met HCL (Human Centric Lighting) LED verlichting. Gerko: “Met HCL kun je de kleurtemperatuur van het licht met het verloop van de dag mee laten gaan. Zo kun je daglicht simuleren, aangepast op het circadiaanse ritme. Door dit te koppelen aan de Casambi techniek is lichtregeling efficiënt en minder tijdrovend te programmeren. Ik hoef slechts eenmalig een profiel aan te maken voor een armatuur, wat vervolgens te gebruiken is voor ieder ander HCL-armatuur”.

 

 

Lichtscenes op maat

Vanuit de gebruiksvriendelijke app kunnen gebruikers lichtpunten op maat bedienen. Ieder armatuur is individueel aan te sturen, maar ook in te delen in groepen of te koppelen aan bepaalde lichtscènes. “Je kunt de armaturen dimmen of juist feller laten branden als bepaalde scènes worden geactiveerd. En je kunt ze in- of uitschakelen op basis van een vooraf ingestelde timer.” Een mooi voorbeeld hiervan is de presentatieruimte in de showroom van Fiber Unlimited. Hier zorgt de E-line LED lijnverlichting voor de juiste sfeer tijdens een presentatie. “De E-line is voorzien van meerdere voorkeursscènes, zodat men met gemak kan afwisselen. Daarbij was het belangrijk dat het systeem tijdens de presentatie niet opeens het automatische programma hervat, bijvoorbeeld als de wachttijd van een specifieke scène is afgelopen. En dat zowel de plek van de bezoekers als de presentatiewand en presentator goed zijn uitgelicht.”

Toch gaat Casambi nog een stap verder. Het systeem kent een astro-klokfunctie. “Dit betekent dat het lichtmanagementsysteem precies weet wanneer de zon opkomt of ondergaat. Op basis van deze informatie kun je de armaturen dusdanig instellen dat ze bijvoorbeeld vijf minuten voor zonsondergang inschakelen”, legt Gerko uit.

Eiland issues

Casambi werkt op basis van een mesh-netwerk. Ieder armatuur heeft een eigen Casambi chip. Hoe meer armaturen er binnen één netwerk gekoppeld zijn, des te groter het netwerk en des te beter armaturen met elkaar kunnen communiceren op vooraf ingesteld scenario’s. Anders gezegd: hoe meer componenten het systeem kent, hoe slimmer en completer het is. Eiland issues ontstaan echter wanneer een Casambi component buiten bereik is van andere armaturen en daardoor zijn eigen eiland creëert en niet langer functioneert ten opzichte van de rest van de LED armaturen. Wanneer dit gebeurt is het de uitdaging om door middel van een repeater of herpositionering van het component te zorgen dat het armatuur toch communiceert met de rest van het lichtsysteem.

Gerko: “De chip is in principe geschikt voor ieder LED armatuur, waardoor ook bestaande armaturen binnen een project geïntegreerd kunnen worden in het netwerk. Een ander voordeel is dat Casambi - in  tegenstelling tot bedrade alternatieven - veel minder hak- en vreeswerk in muren of plafonds vereist om kabels te trekken of schakelaars te plaatsen. Dat maakt een lichtinstallatie een stuk budgetvriendelijker wanneer er voor smart lighting gekozen wordt”.

Optimaal beveiligd

Een bijkomend voordeel van Casambi is dat - door het gebruik van Bluetooth - men van buitenaf niet het systeem kan bereiken. Gerko verklaart: “Voor Bluetooth - en dus voor Casambi - moet je óp locatie zijn om het aan te kunnen sturen of wijzigingen door te voeren. Dit kan in sommige gevallen ook een nadeel zijn. Daarom is het mogelijk om een gateway te koppelen aan het systeem. Met behulp van een admin login kan ik dan - op afstand - het systeem in en wijzigingen doorvoeren. Cruciale wijzigingen, zoals bijvoorbeeld het wijzigen van een wachtwoord of netwerk verwijderen, zijn niet mogelijk. Zo blijft het systeem altijd optimaal beveiligd.”